Bemesten van het grasland

De Commissie Bemesting Grasland en Voedergewassen zorgt ervoor dat er voor iedere boer een onafhankelijk bemestingsadvies beschikbaar is. Maar Ecoboerderij De Haan heeft een geheel eigen visie op het bemesten van het land. Er wordt o.a. extra Keltisch zeezout, kobalt, magnesium, selenium en zwavel over het grasland uitgereden. Waarom leest u in dit artikel.

Waarom Keltisch zeezout?
Gras groeit altijd en overal, het groeit op alles en op niets. Het is de meest voorkomende groene plantensoort en het is een echte overlever. Waarom zou je dat bemesten, het groeit toch vanzelf? Maar als er één gewas is waarmee het zeer dankbaar telen is op zeemineralen, dan is het wel gras. Geef gras pure levenskracht in de vorm van zeemineralen en het zal letterlijk alle mineralen en spoorelementen in zich opnemen. Dit in tegenstelling tot andere planten die een keuze maken uit het 'menu' dat ze via zeemineralen voorgeschoteld krijgen. De geldende opvatting is dat veel planten, met name gras, stikstof nodig hebben om te groeien. Stikstof bevordert weliswaar snelle plantengroei, maar teveel stikstof werkt onvoldoende voedend om voor werkelijke gezondheid van de plant te zorgen.
Goede voeding is een goede gezondheid, het is de brandstof die de motor draaiende houdt. Zeemineralen werken voedend omdat ze alkaliseren en mineraliseren en daarmee ziekte en verzuring buiten de deur houden. De natuurlijke afweer van de plant wordt ondersteund. Planten hebben mineralen nodig. De plant komt op een natuurlijke manier wel aan zijn stikstof, net als koolstof en zwavel, omdat deze in de atmosfeer (lucht, regenwater) zitten. Dit zijn levenscheppende substanties. Zeemineralen moeten hier in de visie van Matthijs de Haan ook onder gerekend worden.
Zeemineralen bevorderen niet alleen een snelle groei, maar vooral een gezonde groei. Bij geen enkel gewas is dit zo goed zichtbaar als gras. Zelfs al is het verschil niet zichtbaar ten opzichte van gras dat op een andere manier bemest is, dan nog zal elke grazer onmiddellijk kiezen voor op zeemineralen geteeld gras, omdat het 'weet' dat gras met zeemineralen een betere voedingswaarde heeft. Op zeemineralen geteeld gras bevat namelijk naast een gebalanceerd complex van mineralen en spoorelementen ook zeer veel chlorofyl. Het is dus goed voor het gras en de grazer. Melk of vlees van deze dieren is daarmee weer beter voor de mens. Er wordt hiermee een kringloop in werking gezet die letterlijk begint bij een goede bodem. Het woord 'land-bouw' krijgt daarmee zijn oorspronkelijke betekenis terug.

Waarom Kobalt?
Een tekort aan kobalt heeft een nadelige invloed op de gezondheid van melkvee: een slechtere werking van de pens, minder eetlust en slechtere bevruchtigingsresultaten. Ook treedt er vaak bloedarmoede op. Gebrekverschijnselen zijn een dof haarkleed, overmatige likzucht en het eten van boomschors, vuil gras of zelfs grond.
Ook voor de mens kan een kobalt tekort bij melkvee ernstige gevolgen hebben. Kobalt tekort wordt geassocieerd met 'Johne's disease', wat weer in verband wordt gebracht met de ziekte van Crohn bij mensen, zie dit artikel in The Lancet. Een kobalt tekort bij het melkvee kun je dus maar beter voorkomen, vandaar dat Ecoboerderij De Haan kiest voor extra bemesting met kobalt.

Waarom magnesium?
Magnesium speelt (samen met calcium) een belangrijke rol bij de werking van spieren. Calcium zorgt - simpel gezegd - voor het aanspannen van de spieren en magnesium voor de ontspanning. Iedereen, ook een koe, heeft dagelijks een hoeveelheid magnesium nodig, het wordt maar beperkt in ons lichaam opgeslagen. Magnesium zit 'ingebouwd' in het botweefsel, magnesium, calcium en fosfor vormen immers de bouwstenen van het skelet. Bij een magnesium tekort in de bloedsomloop wordt het onttrokken aan het bot, dit proces heet demineralisatie. Bij een langdurig magnesiumtekort zal het skelet verzwakken, dan ontstaan er makkelijker blessures.
Magnesium wordt door zogeheten 'oplosmijnbouw' gewonnen uit zechsteinzout, diep in de grond in Veendam. Via een buis wordt water in de bodem geïnjecteerd om een magnesiumzoutlaag op een diepte van 1.500 tot 1.800 meter op te lossen. Het opgeloste zout wordt via een andere buis naar de oppervlakte gebracht. De leverancier kan als een van de weinige bedrijven bij productie een zuiverheid van 99% garanderen.
Koeien houden niet van magnesium in het drinkwater, dat smaakt bitter. Mensen kunnen extra magnesium toedienen via de huid, het opgeloste magnesium dringt via de huid rechtstreeks door in de cellen waar het zijn heilzame werk kan doen. Maar een koe een magnesium (voeten)bad geven is wat moeilijk, daarom wordt het grasland extra bemest.

Waarom selenium?
Ook selenium (ook seleen genaamd) is een belangrijk sporenelement, voor de mens maar ook voor rundvee is het goed. Een gebrek aan selenium in de voeding kan leiden tot cardiomyopathie (hartspierziekte) bij de mens. U kunt het natuurlijk gaan slikken als supplement, maar door de extra bemesting van Ecoboerderij De Haan komt het van het gras via de koe in de rauwe melk.
Matthijs de Haan kiest er voor selenium via bemesting in de voeding te krijgen, niet via krachtvoer. Organisch selenium (dus via bemesting van het land) heeft een voordeel t.o.v. krachtvoer: het wordt beter door het vee opgenomen en opgeslagen. Daardoor heeft het dier grotere reserves en worden hogere Se-waarden in het bloed waargenomen.

Waarom zwavel?
Zoals hierboven aangegeven zit er al zwavel in de atmosfeer. Denk aan de 'zure regen' die ontstaat wanneer zwaveldioxide, stikstofoxiden, ammoniak en vluchtige organische stoffen oplossen in de regenwolken. Maar door met extra zwavel te bemesten komt er meer methylsulfonylmethaan (MSM) in het gras. MSM wordt ook als voedingssupplement verkocht, deze organisch zwavel is essentieel voor verschillende belangrijke lichaamsprocessen.
Maar waarom zou je (kunstmatige) supplementen slikken als het in een natuurlijke vorm in de voeding zit, zoals in de rauwe melk van Ecoboerderij De Haan? MSM is volgens insiders goed bij huid-, haar-, spier-, pees-, gewrichtkapsel- en gewrichtsproblemen, ontstekingen en vernauwde bloedvaten. Door het grasland extra met zwavel te bemesten komt er meer MSM in de melk, vooral als de koeien buiten vers gras krijgen zit er veel zwavel in het gras.